Het dagboek van een dierverzorger

Het werk van de dierenverzorger is de meest tot de verbeelding sprekende baan in de dierentuin. Dierverzorgers doen echter meer dan alleen het schoonmaken van de verblijven en het voeren van de dieren.

Het werk van de dierverzorger is de meest tot de verbeelding sprekende baan in de dierentuin. Dierverzorgers doen echter meer dan alleen het schoonmaken van de verblijven en het voeren van de dieren. Alles wat hen aan de dieren opvalt, wordt in een dagboek bijgehouden. Beroepsmatig is het bijvoorbeeld handig om te weten wanneer er een paring is geweest. Met een beetje tellen kom je er dan achter wanneer er een jong verwacht kan worden. En zo heb je dan weer tijd om het verblijf en de dieren daarop voor te bereiden. Alles wat met de verzorging van dieren te maken heeft, is in een goede dierentuin op de één of andere manier vastgelegd. Vroeger op papier, nu vaak digitaal.

Informatie verzamelen

Het is allemaal best simpel begonnen. Van een verworven diersoort werden eenvoudige dingen vastgelegd. De herkomst, de prijs, de aantallen en wanneer een dier gestorven is. Later kwamen er zaken over voeding en de gezondheid van de dieren bij. Door de jaren heen is er op deze manier enorm veel informatie verkregen. Alleen bleek deze informatie uitsluitend beschikbaar voor de dierentuin die de gegevens verzamelde.

Wereldwijd zijn dierentuinen steeds meer gaan samenwerken. In Europa is EAZA (European Association of Zoos and Aquaria) de overkoepelende organisatie van gerenommeerde dierentuinen. Meer dan 300 Europese dierentuinen zijn hierbij aangesloten. Eigenlijk heeft ieder continent wel een groep dierentuinen die zich op deze manier georganiseerd hebben. Samen hebben deze dierentuinen een bron van informatie die veel efficiënter gebruikt zou kunnen worden.

Internationale organisatie Species360

In 1973 werd daarom ISIS (International Species Information System) opgericht. Deze organisatie heeft een internationale database opgezet, om dierentuinen te helpen met het op lange termijn beheren van dierpopulaties. De naam ISIS is in 2016 veranderd in Species360. Vooral om verwarring met een terreurorganisatie te voorkomen. Species360 heeft ZIMS (Zoological Information Management System) ontwikkeld, een database waar meer dan 1000 dierentuinen uit ongeveer 90 landen op zijn aangesloten. In deze database zijn ondertussen de gegevens opgeslagen van meer dan 7 miljoen dieren, verdeeld over ongeveer 21.000 soorten. Ook bevat de database meer dan 75 miljoen medische gegevens. Heel veel informatie dus. En zo zijn we weer terug bij de dierenverzorger, die door het bijhouden van dagboeken de basis vormt van al die informatie.

Database Zims

ZIMS wordt veel door de curatoren (de mensen die de diercollectie beheren) gebruikt. ZIMS bevat verschillende onderdelen. Er is een gedeelte waar de gegevens per dier worden opgeslagen. Hierin wordt iedere waarneming die van belang is per dier of per groep dieren opgeslagen. Ook is er een medisch gedeelte. Dit wordt vooral door de dierenartsen gebruikt. En dan is er recent een gedeelte bijgekomen voor het beheer van stamboeken. Hierdoor wordt het voor de stamboekhouders eenvoudiger om alle verzamelde gegevens te interpreteren.

Iedere dierentuin die gebruik maakt van ZIMS heeft één of meerdere personen in dienst die alle gegevens die in de dagboeken terechtkomen, invoeren in deze database. Zo worden er steeds meer wetenswaardigheden vastgelegd, waardoor de kennis wordt vergroot. Nog belangrijker is dat de kennis via deze database wereldwijd gebruikt kan worden.