Net zoals bij mensen, kunnen ook bij diverse diersoorten pleegouders een welkome uitkomst bieden.
Net zoals bij mensen, kunnen ook bij diverse diersoorten pleegouders een welkome uitkomst bieden. Naar aanleiding van het bezoek van Lindenhout aan het Safari Meeting Centre staan we eens stil bij een aantal bijzondere praktijkvoorbeelden uit ons park.
Vroeger was Burgers’ Zoo bijvoorbeeld wereldberoemd om de succesvolle leeuwenfok. Tegenwoordig wordt deze waardevolle kennis meteen met collega-dierenparken gedeeld. In het begin van de vorige eeuw werd deze kunst vaak nog angstvallig gekoesterd als een soort geheim recept dat in de familie moest blijven en waar je als dierenpark vooral zelf je voordeel mee moest doen. In die tijd was Burgers’ Zoo zelfs zo succesvol dat bij het grootbrengen van leeuwenwelpen regelmatig honden als pleegmoeder werden ingezet. Bijvoorbeeld in gevallen waarin de leeuwin te weinig melk voor haar eigen jongen produceerde, te onervaren was of de welpen om een of andere reden had verstoten. Naarmate de leeuwenwelpen opgroeiden met een vrouwtjeshond (teefje) die hen dagelijks voedde, zagen ze deze hond logischerwijze op den duur als hun eigen moeder. Dat leverde soms het bijzondere schouwspel op dat een bijna volwassen leeuwenwelp die wel twee keer zo groot was als de hond en vele malen zwaarder en sterker toch heel gedwee naar het dwingende geblaf van de hond luisterde.
Bij diverse diersoorten die in groepsverband leven, doen jonge dieren in de groep heel waardevolle ervaring op door te kijken hoe oudere dieren hun jongen grootbrengen. Vooral als ze af en toe zelf met zo’n reuze interessant jong mogen ‘experimenteren’ van de natuurlijke ouders doen ze heel waardevolle lessen op voor de rest van hun leven. Dit fenomeen zien we bijvoorbeeld bij gorilla’s. Wanneer een gorillajong van enkele jaren oud een pasgeboren jong verkeerd vasthoudt en dit jong begint om zijn moeder te roepen, kan de leerling een corrigerende tik verwachten. Een volgende keer houdt het gorillajong de pasgeboren aanwinst dan vast wel goed vast! Ook zien we de jonge en puberende gorilla’s met bijzonder veel interesse kijken hoe een ervaren vrouw haar jong zoogt. Hoe zij haar jong aanlegt, hoe ze het jong tijdens het drinken vasthoudt: het zijn allemaal zeer waardevolle lessen om later zelf in de praktijk te brengen, mochten ze zelf een jong krijgen. Net als bij mensen vindt hier belangrijke kennisoverdracht plaats, waarbij de ervaring van ouder op jong wordt doorgegeven.
Pleegouders worden echter ook ingezet bij diverse vogelsoorten, in de vorm van broedse kippen. Stel dat een bepaalde exotische vogelsoort wel bevruchte eieren legt, maar waarbij geen broedgedrag wordt vertoond, dan kan zo’n pleegkip een welkome uitkomst bieden. In dat geval worden de bevruchte eieren onder de kip gelegd en wanneer ze zijn uitgebroed, weten de kuikens niet beter dan dat de kip wel hun biologische moeder moet zijn. Andersom worden kippenkuikens ook wel eens geïntroduceerd bij bijvoorbeeld trompetvogels, zodat deze trompetvogels waardevolle ervaring kunnen opdoen met het grootbrengen van (kippen)kuikens. De hoop is dan dat deze ervaring ertoe leidt dat ze op zekere dag hun eigen eieren uitbroeden en hun eigen jongen eveneens succesvol weten groot te brengen. Het is wel zeer verstandig om het natuurlijke gedrag van beide diersoorten in kwestie goed te kennen. Wanneer je een zwaan kippeneieren laat uitbroeden, zullen de kippenkuikens het best goed kunnen doen. Totdat het moment is aangebroken dat moederzwaan haar jongen wil gaan leren zwemmen en linea recta met haar kuikengevolg de vijver in stapt …
Bij de chimpansees hebben we zelfs een heel beroemde pleegouder gehad: Kuif. Roos was een jonge chimpansee van wie haar moeder helaas doof was. Hierdoor hoorde deze moeder de signalen van haar jong niet goed en reageerde ze dus niet adequaat. Roos werd tijdelijk door de dierverzorgers verzorgd en kreeg van hen regelmatig de fles, net als je bij een mensenbaby zou doen. Echter, in de ideale situatie voedt een andere chimpansee Roos op, anders bestaat het gevaar dat ze gaat denken dat ze een mens is in plaats van een chimpansee. De dierverzorgers gaven Roos daarom de fles aan het gaas, waarbij de volwassen chimpanseevrouw Kuif met bijzonder veel belangstelling toekeek. Uiteindelijk lukte het om Roos succesvol bij Kuif te introduceren, die haar als een echte chimpansee heeft grootgebracht in de Arnhemse chimpanseegroep. Roos werd later zelf ook een goede moeder, dus dit is echt een mooi succesverhaal geworden gelukkig.
Tenslotte hebben we in het verleden ook bij een derde mensapensoort, de orang-oetans, regelmatig op succesvolle wijze gebruik kunnen maken van soortgenoten die een waardevolle rol als pleegouder hebben vervuld. Bij deze charismatische oranje mensapen is het bijvoorbeeld een keer voorgekomen dat we een ervaren pleegmoeder hebben ingezet omdat de biologische moeder van het jong net na de bevalling was overleden. Soms komt het echter ook voor dat de moeder te onervaren is, of om andere redenen niet goed voor haar eigen jong kan zorgen. In zo’n situatie kan een ervaren orang-oetanvrouwtje als pleegmoeder een hele belangrijke uitkomst bieden, waardoor het jong als een echte orang-oetan opgroeit en later zelf ook een goede ouder kan worden dankzij alles wat hij van zijn pleegmoeder heeft geleerd.
Pleegouders kunnen dus net als bij mensen ook in de dierenwereld een heel waardevolle rol vervullen!
Een centaur is een paardmens uit de Griekse mythologie. Een centaur heeft voor driekwart het lichaam…
Enkele seconde geleden
Een weerwolf is een mythologisch figuur dat vooral in de Europese folklore voorkomt. Een weerwolf is…
Enkele seconde geleden
De yeti (ook wel migyur, yeren of verschrikkelijke sneeuwman genoemd) zou volgens de verhalen een re…
Enkele seconde geleden
