Als we zelfs de mensapen niet zouden kunnen redden, samen met de ecosystemen waarvan zij afhankelijk zijn, hoe zouden we dan ooit de rest van de natuur kunnen redden?
Alle soorten mensapen en gibbons zijn bedreigd en voor een aantal begint het nu echt heel kritiek te worden. Hun leefgebied verdwijnt razendsnel door de kap voor tropisch hardhout en de exploitatie van enorme oliepalmplantages. Palmolie wordt in talloze voedselproducten en cosmetica verwerkt, maar wordt ook steeds belangrijker als biobrandstof. Ook komen er steeds vaker plantages met snelgroeiend hout voor de papierindustrie in de plaats van regenwoud. In Afrika is de mijnbouw een toenemende bedreiging. Zeldzame mineralen, essentieel voor onder meer de productie van mobiele telefoons, worden juist gevonden in de leefgebieden van sommige mensaapsoorten. Ze vormen regelmatig de inzet voor gewapende conflicten en de aanwezigheid van al die wapens in hun leefgebied kost heel wat mensapen het leven.
De bevolking in Afrika groeit explosief en veel Afrikanen zijn arm. Ze gebruiken het regenwoud en de producten daaruit om in hun levensonderhoud te voorzien. De illegale jacht op dieren uit het regenwoud, vaak apen of mensapen, speelt daarbij een grote rol. Gerookt worden de karkassen als ‘bushmeat’ aan de man gebracht. Waar vroeger alleen voor eigen gebruik van de jager en zijn familie werd gejaagd en er in grote delen van Afrika zelfs een taboe heerste op het consumeren van mensapen, worden de kadavers nu lokaal, nationaal en zelfs internationaal verhandeld, in enorme aantallen. Het is duidelijk dat het zo niet lang goed kan gaan; binnen afzienbare tijd zullen soorten waaraan wij als mensen nauw verwant zijn, gaan uitsterven. Voor velen is deze handel echter de enige bron van inkomsten.
Al die problemen leiden bij de mensapen onherroepelijk ook tot meer stress en als gevolg daarvan verminderde weerstand tegen infectieziektes. Zo heeft ebola vermoedelijk al aan een kwart van de wereldpopulatie van gorilla’s het leven gekost. Ook komt het steeds vaker voor dat de gorilla’s ziekten oplopen in hun contact met mensen, waartegen ze geen weerstand hebben.
De dierentuinen die aangesloten zijn bij EAZA (de Europese Associatie van Zoologische tuinen en Aquaria) willen dit jaar samen met hun bezoekers een aanzienlijke en duurzame bijdrage leveren aan de instandhouding van mensapen en hun leefomgeving door zoveel mogelijk geld in te zamelen en daarmee een fonds op te richten om zorgvuldig geselecteerde projecten te ondersteunen.
Om de soorten, de problemen en het beschermingswerk aanschouwelijk te maken zijn ‘alvast’ een viertal projecten geselecteerd.
In het kort betreft het:
In ons park zal op diverse plaatsen aandacht worden besteed aan de Ape Campaign. Er komen informatieborden waarin de campagne en de apensoorten uitgebreid worden voorgesteld. Ook zullen er diverse activiteiten worden georganiseerd, waarop in latere nummers uitgebreider ingegaan zal worden en uiteraard is er gelegenheid financieel bij te dragen aan de campagne. De opbrengst van de bekende ‘money spinners’ zal dit jaar naar de Ape Campaign gaan. Bovendien zal er een grote spaarpot in de vorm van een gorilla elders worden opgesteld met dezelfde bedoeling. In de souvenirwinkeltjes zullen speciaal voor dit doel vervaardigde sleutelhangers met de afbeeldingen van de diverse soorten mensapen worden verkocht, waarvan de opbrengst naar de pot van de campagne gaat. Uiteraard zijn bijdragen die ons op een andere manier bereiken even welkom!