Prijswinnaar Inza Kone Future For Nature Award

Inza Kone is een jonge Ivoriaanse natuurbeschermer die zich inzet voor het beschermen van het Tanoé-bos in het oosten van Ivoorkust en de daar levende apensoorten. Er leven drie apensoorten die met uitsterven bedreigd worden – de Roloway-meerkat, de witkruinmangabey en de Miss Waldron’s rode franjeaap. In de afgelopen jaren heeft Inza Kone op verschillende manieren geholpen het Tanoé-bos te beschermen en zich vooral ingezet voor deze drie apensoorten.

Het project

Het Tanoé-bos en al zijn inwoners worden op verschillende manieren bedreigd. Er wordt veel gejaagd, bomen worden geveld en kleine stukken bos worden gekapt voor landbouw en voor oliepalmplantages. In 2006 is Inza daarom een gemeenschaps-managementsysteem gestart om het tij te keren. In dit systeem wordt de lokale bevolking betrokken bij het beschermen van het bos. Hierdoor wordt men zich beter bewust van de waarde van het bos, maar daarnaast is het ook heel belangrijk dat juist de lokale mensen erbij betrokken zijn omdat zij het beste weten wat er gebeurt in en rond het bos.

Werkwijze

Inza heeft een managementcommissie opgezet. Deze commissie bestaat uit een supervisieteam en vijf veldteams. In het supervisieteam zitten dorpshoofden van de lokale dorpen, vertegenwoordigers van lokale ontwikkelingsorganisaties en de staatsinstelling die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van de regio. De vijf veldteams zijn opgezet in de vijf dorpen die het dichtst bij het Tanoé-bos liggen. Elk team bestaat uit permanente leden en dorpelingen die soms helpen. Deze teams zijn verantwoordelijk voor het surveilleren in het bos, bewustwording en hulp bij onderzoek en natuurbescherming. De teamleden zijn enthousiaste, charismatische vrijwilligers met grote kennis van het bos en de dieren.

Meningen van lokale bevolking

De teams zijn als eerste naar de lokale bevolking toegegaan om erachter te komen wat die wist en vond van het bos. De meeste van de ondervraagde mensen wist wel in grote lijnen af van het verdwijnen van het bos en zijn inwoners, maar weinig mensen wisten dat er een aantal unieke en bedreigde apensoorten in het bos leefden. Veel mensen zeiden dat ze eigenlijk geen reden zagen om geen apenvlees te eten! De meeste ondervraagde mensen geloofden dat er door dit project weer een toekomst mogelijk was voor het Tanoé-bos.

Bewustwordingscampagne

In 2006 is ook een bewustwordingscampagne van start gegaan. In de bosdorpen werd een video getoond met beelden van de apensoorten van het Tai National Park (in het westen van Ivoorkust). Na afloop van de video werd in de discussie duidelijk gemaakt dat het mogelijk was zo’n video te maken omdat de apen zich daar veilig voelden. Er werd aan de kinderen gevraagd welke apen ze hadden herkend en of zij vonden dat de apen zich soms als mensen gedroegen en wanneer dit dan zo was. Nadat de kinderen aan het woord waren geweest was er een mogelijkheid voor de volwassenen om vragen te stellen en om hun mening te geven over het opzetten van het project. Deze campagne werd erg op prijs gesteld door alle betrokkenen en veelal werd gevraagd of dit initiatief herhaald kon worden. Aan het eind van de campagne was er een duidelijke toename in het natuurbewustzijn van de dorpsbewoners.

‘Gemeenschaps-managementbos’ en de toekomst

Na afloop van de bewustwordingscampagne is een officiële aanvraag ingediend namens de lokale bevolking om het bos te laten classificeren als gemeenschaps-managementbos. In april 2007 heeft de Minister van Milieu dit toegezegd, maar eerst moesten enkele stappen worden gezet. Het bos moest bijvoorbeeld worden afgebakend en er moest een inventarisatie gemaakt worden van de planten en dieren in het bos. Daar waren de teams al in februari van dat jaar mee begonnen. Het bleek dat er van de 279 geïnventariseerde soorten, 33 dieren- en plantensoorten waren die dringend bescherming nodig hadden. Ook bleek dat er 60 troepen Roloway-meerkatten en 30 troepen witkruinmangabeys leefden in het bos, terwijl deze soorten op andere plekken uitgestorven zijn!

Het gemeenschaps-managementsysteem zoals het nu functioneert in het Tanoé-bos is nu al een veelbelovend initiatief. In de komende jaren is het de bedoeling dat dit uitgroeit tot een uiterst succesvolle manier om het gebied te beschermen en haar bewoners tegen uitsterven te behoeden.

Oliepalmplantages

Terwijl Inza en zijn teams het project begonnen, probeerde een belangrijk palmoliebedrijf het Tanoé-bos te laten kappen voor oliepalmplantages. Om dit tegen te gaan hebben Inza en zijn teams een nationale en internationale protestcampagne opgezet. Binnen enkele weken waren de benodigde 10.000 handtekeningen om dit te stoppen verzameld uit binnen- en buitenland. Het Tanoé-bos was voor even weer gered!

Drie apensoorten

De Roloway meerkat, de witkruinmangabey en de Miss Waldron’s rode franjeaap staan op de lijst van meest bedreigde primaten ter wereld. Hun natuurlijke leefomgeving, in Upper Guinea is vrijwel nog nooit onderdeel geweest van natuurbeschermingsprogramma’s. Het vermoeden bestond zelfs al dat de Miss Waldron's rode colobus was uitgestorven, tot in 2002 in Tanoé-bos het karkas van zo'n aap werd gevonden. Hierdoor bleek dat er, tegen alle verwachtingen in, in Tanoé-bos nog Miss Waldron's rode colobusapen leefden.

Lokale ontwikkeling

Om dit project te laten slagen, is het van groot belang dat door het project de leefomstandigheden van de lokale bevolking op de lange termijn verbeteren. In de omgeving van Tanoé-bos is toegang tot veilig drinkwater, medische zorg en onderwijs nog niet vanzelfsprekend. Het project helpt dit te verbeteren. Ook probeert het project jonge mensen meer toekomstperspectief te geven door ze te helpen met het vinden van andere inkomstenbronnen. Door deze initiatieven neemt de steun van de lokale bevolking voor het project toe.