De parelmoercichlide behoort binnen de beenvissen tot de familie van de cichliden. Deze familie is met zo’n 1700 soorten een grote groep zoetwatervissen. In Burgers’ Zoo kun je op verschillende plekken cichliden tegen komen. Zo leven bijvoorbeeld meerdere soorten cichliden in het zeekoeienbassin in Burgers’ Mangrove, waaronder de quetzalcichlide.
In de natuur zijn onder biologen vooral de Afrikaanse cichliden van het Tanganyika- of het Victoriameer beroemd, omdat ze een schoolvoorbeeld voor snelle soortvorming zijn. Ook de parelmoercichlide hybridiseert enerzijds vaker met andere cichlide-soorten. Maar anderzijds laat hij ook zien dat bij populaties op verschillende locaties de grens tussen populatie, soort en ondersoort best lastig te trekken is, omdat hij zoveel lokale variaties kent– een puzzel voor biologen! Deze vissensoort heeft daarom in het verleden ook al allerlei verschillende wetenschappelijke namen gehad.
Parelmoercichliden zijn als volwassen dieren zeer territoriaal. De koppels zijn zowel tegenover soortgenoten agressief als ook tegen andere soorten vissen.
Zoals ook de andere cichliden tonen parelmoercichliden broedzorg. De mannetjes veroveren eerst een territorium, dat is een rots in de lagune of in een rivier. De vrouwtjes kiezen dan het meest geschikte mannetje als partner. Daarbij geeft een parelmoercichlide de voorkeur aan een zo groot mogelijk mannetje met een zo groot mogelijke rots. Na het leggen en bevruchten van de eieren bewaken beide ouderdieren de eieren en daarna de jonge vissen.
Parelmoercichlides leven in verschillende habitattypes. Niet alleen qua gedrag, maar ook qua uiterlijk zijn ze daarop aangepast. Hun lichaamsvorm is bijvoorbeeld in lagunes wat anders dan in het stromend rivierwater. Daarnaast voeden parelmoercichlides zich per streek met verschillend voedsel. De anatomische structuren in de bek verschillen dan ook behoorlijk, naargelang hun voorkeursvoedsel. Klinkt op zich logisch, maar vergelijk het maar met mensen die een ander gebit krijgen omdat ze brood of yoghurt als ontbijt eten… in elk geval zie je hier een mooi staaltje ‘evolutie aan het werk’!
Wereldwijd zijn er zo’n 20.000 soorten zoetwatervissen, en lang niet alle soorten zijn al beoordeeld volgens de criteria van de Rode Lijst van Bedreigde Soorten. Ook de parelmoercichliden zijn bij de experts nog niet aan bod gekomen. Daarom is nog niet bepaald of deze soort eventueel bedreigd is. Wel is de soort endemisch in Mexico; deze vis komt dus uitsluitend in dit land voor. Door een beperkt verspreidingsgebied zijn diersoorten vaak kwetsbaarder dan soorten met een groter verspreidingsgebied.
In het grote zeekoeienbassin zijn de parelmoercichlides niet de grootste vissen, maar met hun opvallend patroon zijn ze wel makkelijk te herkennen. Deze vissoort bevindt zich pas sinds de opening van Burgers’ Mangrove in de zomer van 2017 in de collectie. Desondanks plant hij zich al goed voort, en is het gedrag van deze mooie vissen aan de 12 meter lange ruit van het bassin goed te observeren.