De barometz is een fabelwezen dat half plant, half dier is. De barometz staat ook wel bekend als het plantenlam, of als het plantaardige lam van Tartarije. Al vanaf de elfde eeuw werden verhalen over dit wezen verteld in Europa en het Midden-Oosten. De barometz zou voorkomen in Centraal-Azië (vroeger Tartarije genoemd). De geografische aanduiding ‘Tartarije’ werd in die tijd echter ook algemener gebruikt voor elke streek die buiten Europa en Azië lag. Andere bronnen melden dat het wezen juist in Barbarije of Scythië zou voorkomen. Barometz is het Tartaarse woord voor ‘lammetje’. Het Russische woord ‘baran’ betekent ‘schaap’.
De barometz groeit uit meloenachtig zaad en ziet eruit als een schaap dat met zijn navelstreng als een soort rechtopstaande stengel aan een plant vastzit. De stengel kan echter ook in verschillende richtingen doorbuigen, zodat het schaap overal rondom de plant kan grazen. Andere illustraties tonen de barometz echter als een plant waar meerdere kleine schaapjes aan groeien, die uit vruchten aan de plant tevoorschijn komen. Het dier eet al het gras en de bladeren rondom de plant en als die op zijn, sterft de barometz (zowel het dier als de plant). Een andere versie van het verhaal is dat het dier los van de plant raakt zodra het groenvoer rond de plant op is doordat het hard aan de stengel begint te trekken in zijn zoektocht naar voedsel dat verder van de plant verwijderd staat, waarna zowel plant als dier zullen sterven. Met andere woorden: zodra het dier en de plant van elkaar gescheiden raken, sterft het fabelwezen in zijn geheel. Zijn vlees smaakt naar vis en zijn bloed naar honing, dus de barometz is erg geliefd als voedsel voor de mens. Het vlees lijkt qua structuur echter meer op het vlees van krabben, dan op lamsvlees. Ook wolven zijn dol op deze dieren. De wol van de barometz is bovendien van uitstekende kwaliteit. Wanneer mensen een onrijpe vrucht van de barometz opensnijden, zullen ze daarin reeds de foetus van een schaap zien liggen volgens de overlevering.
De oorsprong van de mythe zou in de katoenplant liggen: in die tijd onbekend in het grootste deel van Europa en reizigers die zo’n plant zagen, dachten dat er wol aan groeide. Het Duitse woord voor katoen luidt bijvoorbeeld ‘Baumwolle’: ‘boomwol’. Ook werd er in die tijden gehandeld in wortelstokken van de barometz: dit waren in feite wortelstokken van de boomvaren Cibotium barometz, die inderdaad dierachtige vormen kunnen hebben. In de Joodse mythologie komt een bijna identiek verhaal over het plantenlam voor, dat zij ‘jeduah’ noemen. En in de Chinese mythologie kennen ze het waterlam als mythologisch wezen.
De botten van de barometz zouden mensen helderziend maken.
Koninklijke Burgers’ Zoo heeft woensdagochtend 8 januari 2025 om welzijnsredenen afscheid moeten nem…
14 uur geleden
De feniks is een prachtig dier. Hij is groter dan een arend en heeft een gouden kop en zijn verenkle…
2 dagen geleden
Koninklijke Burgers’ Zoo heeft het jaar 2024 tevreden afgesloten met 1.074.594 gasten in totaal die…
6 dagen geleden
