Koraal-ID project

Steenkoralen (Scleractinia) vormen de basis van prachtige kleurrijke koraalriffen en hebben hun naam te danken aan het harde kalkskelet. De diversiteit van soorten steenkoralen is erg hoog, wereldwijd bestaan er meer dan 800 verschillende soorten.

Allerlei soorten en maten

Op het eerste gezicht lijken de verschillen tussen soorten steenkoralen behoorlijk duidelijk: de één groeit in de vorm van een gewei, de ander als een plaat of bol en weer een ander heeft lange tentakels. Maar schijn bedriegt soms. Sommige soorten lijken namelijk heel erg op elkaar. Daarnaast kan bijvoorbeeld hetzelfde soort koraal op de ene plek in de vorm van een plaat groeien en onder andere omstandigheden in de vorm van een gewei. Licht en de stromingsintensiteit op de desbetreffende plaats spelen hierbij een belangrijke rol.

Ook de kleur van een koraal is geen goede indicatie voor de soort. De kleur wordt namelijk bepaald door de algen die in het weefsel van de koralen leven. Kortom, het is niet zo makkelijk om op het eerste gezicht soorten koralen alleen op basis van hun groeivorm of kleur van elkaar te onderscheiden. Het zijn de minuscule verschillen in de vorm van het kalkskelet en poliepen waardoor sommige soorten te onderscheiden zijn en dit is vaak niet eens met het blote oog zichtbaar. Ook voor specialisten is het identificeren van steenkoralen een lastige opgave. Over de hele wereld zijn er maar enkele experts op dit gebied en bovendien hebben deskundigen tot op heden discussie over de juiste indeling van deze soorten.  

Een mysterie in de Ocean

Ook in het tropische koraalrif in Burgers’ Ocean is een grote diversiteit aan steenkoralen te zien. In dit aquarium staan naar schatting ongeveer 2000 koraalkolonies en vermoedelijk rond de 100 verschillende soorten. Hoeveel soorten dit precies zijn, weten we niet. Om dit mysterie op te lossen is halverwege 2019 in samenwerking met London Zoo het Koraal-ID project opgezet. Het doel van dit internationale project is om met behulp van macrofotografie en genetisch materiaal de koraalsoorten beter in kaart te brengen. Het tweede doel van dit project is om een internationale online database op te zetten die zowel de macrofoto’s als het genetisch materiaal van zoveel mogelijk steenkoralen bevat. Met behulp van deze database kunnen koralen in zowel aquaria als in het wild in de toekomst makkelijker geïdentificeerd worden. Er wordt zelfs naar gekeken of de database gebruikt kan worden om herkenningssoftware voor steenkoralen te ontwikkelen, een techniek die steeds meer wordt toegepast in inventarisaties van Nederlandse flora en fauna.