Kweken met zwaluwstaartjuffertjes

In het koraalrifbassin wonen ruim zestig soorten vissen. Eén van de soorten is het zwaluwstaartjuffertje, met de prachtige wetenschappelijke naam Acanthochromis polyacanthus. Het zwaluwstaartjuffertje komt voor in de wateren bij de Filippijnen, Indonesië en Noord-Australië en is er in twee kleurvariëteiten: zwart met witte staart en volledig zwart. De laatste zwemt in het koraalrifbassin. Qua looks is hij niet de meest spectaculaire soort, maar qua gedrag maakt hij weer veel goed. De reden om nu juist bij deze soort stil te staan, is vooral dat dit juffertje zeer succesvol kweekt in het koraalrif.

Kweek koraalvissen

Het is heel lastig om in aquaria met koraalvissen te kweken. Er zijn verschillende redenen dat dit maar mondjesmaat lukt. De meeste koraalvissen hebben een vrij zwemmende larve-stadium. Het larfje moet zijn voer vinden en de gevaren trotseren. In een natuurlijk rif betekent dit vaak dat de larfjes door de stroming naar het open water worden meegenomen. In het aquarium daarentegen verdwijnen ze of in de bek van een vis, of in de filters. Daarnaast is het probleem dat de larfjes met een lengte van één tot twee millimeter heel erg klein zijn en daardoor dus extreem klein voer moeten kunnen vinden. Dit bestaat hoofdzakelijk uit dierlijk plankton en deels uit plantaardig plankton. Beide vind je maar weinig in aquaria, dus wil je deze larfjes groot krijgen, dan zal je de larven moeten vangen en achter de schermen opkweken met speciaal voer. Een techniek voor de echte specialist.

Kweeksucces

Maar waarom lukt het dan wel spontaan om met het zwaluwstaartjuffertje te kweken in het koraalrifbassin? Deze vissoort zet zijn tweehonderd tot vierhonderd eitjes af op het substraat. Daar worden ze bewaakt en verzorgd door het mannetje. Ook het vrouwtje blijft in de buurt. De agressie van een stelletje zwaluwstaartjuffertjes is zelfs voor de duikers indrukwekkend. Na vijftien tot twintig dagen komen de eitjes uit. De relatief zeer grote larfjes van zo’n vijf millimeter blijven bij de ouders. Je ziet regelmatig een wolk jongen bewaakt worden door twee zeer oplettende ouders. Het geheim van het kweeksucces ligt in de grootte van de larven die niet het open water in gaan en het verzorgen van de jongen door de ouders. Interessant genoeg vinden de jongen toch voldoende dierlijk plankton om te overleven en op te groeien. Dit is weer een bewijs dat het ecosysteem van het koraalrif steeds verder ontwikkelt. In 2003 hebben we een groepje zwaluwstaartjuffertjes uit het aquarium van Madrid gekregen. Sindsdien zijn er ruim 640 halfwas of volwassen dieren uit het koraalrifbassin gevangen en verstuurd naar 32 andere publieksaquaria in Europa. Twee andere vissoorten kweken ook regelmatig in het koraalrifbassin. Dit is de aalgrondel, die diep verscholen in een grotje in de bodem leeft en daar zijn jong goed beschermt, en de juweelkardinaalbaars. De laatste is een muilbroeder met relatief grote jongen die in de buurt van een zee-egel worden vrijgelaten en dus worden beschermd door de vlijmscherpe stekels van de zee-egel.