De kokospalm, een gevaarlijke plant!

De kokospalm is te vinden in onze Mangrove. De palm onderscheidt zich door een aantal afwijkende kenmerken. Door de kokosnoten aan de boom is de kokospalm een echte wereldreiziger: haar herkomst is niet bekend.

Maar liefst vierduizend soorten telt de groep van de palmen! De meeste mensen denken bij ‘palmen’ toch wel snel aan vakantiegevoel en tropische stranden met kokospalmen (Cocos nucifera). Het is niet vreemd dat in onze hoofden ‘strand’ en ‘kokospalm’ hand in hand gaan, want deze plant is veelal direct aan de kust te vinden. Daarom past ze ook uitstekend in onze nieuwe Mangrove die immers het kustlandschap van Belize uitbeeldt. 

Kenmerken kokospalm

Palmen zijn geen nauwe verwanten van de overige loofbomen. Ze hebben dan ook een aantal afwijkende kenmerken. Het meest in het oog springende is dat palmen nooit zijtakken hebben. Dat komt doordat ze feitelijk niet eens een stam in de nauwere zin hebben. Hun stam is een schijnstam, bestaand uit de bladvoeten rondom een stengel. De bladeren van de kokospalm ontspringen allemaal uit één groeipunt in het midden bovenin. Opvallend is het verder dat veel grotere palmen een heel dunne stam hebben. Dat heeft ermee te maken, dat palmen geen ‘secondaire diktegroei’ kennen, zoals loof- en naaldbomen die wel hebben. Bij hun wordt elk jaar een nieuw laagje hout in de stam gevormd waardoor ze telkens een beetje dikker worden. Bij palmen gebeurt dit niet en daardoor kan zelfs een 30 meter hoge kokospalm een vrij dunne stam hebben.

Lange bladeren

Elk van de lange bladeren van de kokospalm gaat wel drie jaar mee! In het eerste jaar staat een blad omhoog, in het tweede jaar horizontaal, en het derde jaar hangt het lager dan horizontaal. Wanneer het blad op is, valt het van de palm af.

Kokosnoten

Door zijn opvallende vruchten, de kokosnoten, is de kokospalm een echte wereldreiziger. Feitelijk weten biologen niet eens waar hij oorspronkelijk vandaan komt. Voor de verspreiding is de kokospalm – een zeer zouttolerante plant – namelijk afhankelijk van de zee. Daarin dobberen de kokosnoten, voordat ze elders, soms zelfs op een ander continent, aanspoelen. Zand is de geprefereerde ondergrond voor deze palm; heel praktisch als je aan een strand wordt aangespoeld! Uit de kokosnoot komt dan het kiemblaadje tevoorschijn. Ookal is het eerste blaadje en de stengel al langer dan een meter, alsnog zie je de kokosnoot aan de voet van de plant. Erg leuk om dit ook in Burgers’ Mangrove te zien!

Gevaarlijke plant..

En waarom heet de titel van de idyllische kokospalm nu eigenlijk ‘gevaarlijke plant’? Nou, dierentuinen beklemtonen vaak graag, dat haaien feitelijk niet zo heel gevaarlijk zijn als hun slechte imago doet denken. Daadwerkelijk bent u in zee bij de haaien veiliger dan aan het strand onder de kokospalmen… Per jaar sterven meer mensen daardoor dat er een ongeveer 1,5 kilo zware kokosnoot op hun hoofd valt, dan door een aanval van een haai in zee.