Gitaarkwartet

De titel had net zo goed Vioolkwartet kunnen zijn, want gitaarroggen worden ook wel vioolroggen genoemd. Al jaren zijn we op zoek naar een mannetje voor Bas, onze vrouwelijke gitaarrog. Nu is het dan toch zover. Twee jonge mannetjes zijn uit Aquatopia in Antwerpen gekomen. Er zijn zelfs nog twee vrouwen extra meegereisd! Heel bijzonder, want een gitaarrog is geen alledaagse soort.

Basgitaar

De grote volwassen vrouw zwemt nu al vijftien jaar in de Ocean. Eerst zwom ze in het bassin met de tropische makrelen, waarna ze binnen een jaar is overgezet naar het haaienbassin. Veel bezoekers verbazen zich over het uiterlijk van deze rog… of is het nu toch een haai? Het is een rog: dat is goed aan de kop te zien, maar de staart lijkt wel een beetje op een haai. Nu zijn alle haaien en roggen familie van elkaar, namelijk kraakbeenvissen. Dit zijn vissen met een skelet van kraakbeen en niet van been zoals alle andere vissen, die beenvissen worden genoemd. 

Gitaarroggenband

Het was destijds een  bijzondere gebeurtenis toen in Aquatopia twee volwassen gitaarrogvrouwtjes uit het wild kwamen en drachtig bleken te zijn. Gitaarroggen zijn eierlevendbarend. De eieren worden in de buik gelegd en het embryo voedt zich met dooiermateriaal in het ei. Zodra de embryo’s volgroeid zijn, komen de eieren in het moederdier uit. Het is onbekend hoe lang de draagtijd is van de gitaarrog: er is nog zoveel onbekend van deze soort. De jongen zijn miniatuurtjes van het ouderdier. Eenmaal geboren kijkt de moeder niet meer naar de jongen om. Elf jongen van zo’n dertig centimeter werden geboren bij twee vrouwtjes. De lastige periode van wel of niet eten na de geboorte werd door de goede zorgen van het Aquatopia-team overwonnen. Vier dieren zijn naar Arnhem verplaatst: twee mannen en twee vrouwen. Met dit viertal zijn in de toekomst twee genetisch onafhankelijke stellen te maken. Een stel zit op ‘breeding loan’ in de Ocean, de ander mag in Arnhem blijven. Met ‘breeding loan’ blijven de dieren eigendom van Aquatopia, maar wonen ze in Burgers’ Zoo. 

Leren eten

De nieuwe aanwinsten zijn eerst in quarantaine getraind om van de stok te eten. Toen dat goed ging, zijn ze in een afgezet stuk van de lagune gezet, bij het strand, om daar te wennen aan het voer krijgen in een nieuwe omgeving. In het wild eet deze soort hoofdzakelijk garnalen en schelpdieren, maar in de Ocean krijgen ze naast garnalen, mosselen en kokkels ook stukjes vis; spiering is tot nu toe favoriet.

Nog even geduld

De jonge gitaarroggen zijn waarschijnlijk dezelfde soort als de volwassen gitaarrog in het haaienbassin. Onze Bas kan nog zeker veertig centimeter groeien en een lengte bereiken van 2,7 meter. De nu vijftig centimeter lange jonge roggen zullen eerst een metertje moeten groeien, voordat ze naar het haaienbassin verhuizen. Als we hen meteen in het haaienbassin zouden zetten, zou de kans groot zijn dat ze door een haai worden gepakt. Het zal dus nog enkele jaren duren voordat het jonge kwartet samen gaat met onze ‘Basgitaar’.

Met vlag en wimpel

Het bij elkaar zetten van allerlei dieren is altijd spannend. Kunnen bepaalde soorten wel bij elkaar? Van één soort is bekend dat hij niet een ‘lieverdje’ is: de wimpelvis. Deze prachtige vis behoort tot de koraalvlinders. Koraalvlinders zijn typisch dieren die koraalpoliepen eten. Met hun spitse bek weten ze de poliepen uit een kolonie te halen. Ook eten ze graag kleine zeeanemonen. Aangezien zeeanemonen vaak een plaag kunnen vormen, worden koraalvlinders daarvoor graag ingezet. Maar helaas ziet de wimpelvis de vlekken van een medebewoner ook als iets eetbaars. Hij hapt dus naar die vlekjes. Vooral de trage medebewoners zoals kleine haaien, roggen, murenes of kogelvissen kunnen last hebben van de overactieve wimpelvissen. De snellere medebewoners staan niet toe dat ze worden gebeten door een wimpelvis. Dit probleem was ons bekend bij jonge wimpelvissen, maar bij het ouder worden zou het geen probleem meer zijn. De praktijk is anders. Vooral nu de gitaarroggen in de lagune opgroeien, is besloten om de wimpelvissen uit het bassin te vangen. Dat was een behoorlijke operatie: met duikers, een groot staand net en schepnetten is het toch gelukt om ze allemaal te vangen. Ze zwemmen nu vrolijk in Aquatopia rond bij vissen die ze geen kwaad kunnen doen. En bij ons kunnen de jonge gitaarroggen veilig in de lagune zwemmen.