Het beschermen van de boomkangoeroe in Papoea Nieuw Guinea

De kangoeroe is ongetwijfeld bij u bekend, maar wist u ook dat er veertien kangoeroesoorten in bomen leven? Boomkangoeroes komen alleen voor in Australië en Nieuw Guinea. Van de veertien soorten boomkangoeroes wonen er drie in de afgelegen Torricelli-bergketen in Papoea Nieuw Guinea.

De Tenkile of Scott’s boomkangoeroe (Dendrolagus scottae) is de meest bedreigde van de boomkangoeroes, na de goudgerande boomkangoeroe of Weimang (Dendrolagus pulcherrimus). De derde soort is de grauwe boomkangoeroe en deze is door IUCN aangemerkt als kwetsbaar. In 1998 waren er nog slechts honderd Tenkile boomkangoeroes, maar dankzij een combinatie van onderwijs, onderzoek en maatschappelijke ontwikkelingsprojecten die sinds 2001 zijn geïmplementeerd, is het aantal gegroeid tot ongeveer driehonderd dieren.

Tenkile Conservation Alliance (TCA)

In 2003 zijn Jean Thomas en haar man weggegaan bij Victoria Zoo in Australië om voor de Tenkile Conservation Alliance (TCA) te gaan werken. Deze organisatie was toen net opgericht en is gevestigd in Lumi, in de provincie Sandaun van Papoea Nieuw Guinea. In de afgelopen zeven jaar hebben zij verschillende strategieën ontwikkeld om de Tenkile te redden, zoals scholingsprogramma’s, onderzoek om de Tenkile-bevolking te monitoren en verschillende maatschappelijke ontwikkelingsprogramma’s voor de lokale bevolking.

Konijnen voor eiwitten

De voornaamste reden waarom de boomkangoeroes bedreigd zijn in dit gebied is door de groei in de menselijke bevolking, waardoor er meer gejaagd wordt op wilde dieren voor eiwitten. De beste manier om de boomkangoeroe te beschermen is dus om een alternatieve bron van eiwitten te zoeken. Jean Thomas en haar collega’s hebben dit gedaan door in dorpen konijnen te introduceren en materiaal te geven om konijnenhokken te bouwen. Sinds 2003 hebben zij het fokken van konijnen geïntroduceerd in elk van de negenendertig dorpen waarmee ze samenwerken. Hierdoor zijn er veel dorpelingen die konijnen houden en deze dieren regelmatig eten. Het is de bedoeling om ook kippen introduceren in de gemeenschappen en met extra fondsen zullen ook vis, eenden en varkens op het menu komen. Hopelijk stopt hiermee ook het jagen op andere unieke soorten zoals de buideldas, de buidelrat en de paradijsvogels.

Belangrijke maatschappelijke ontwikkelingsprojecten

TCA heeft de gemeenschappen voorzien van de juiste hulpbronnen, zoals bouwmateriaal voor kippen- en konijnenhokken en watertanks voor duurzame watervoorziening. Voor alle onderdelen van het werk hebben ze trainingen gegeven. De maatschappelijke ontwikkelingsprojecten zijn belangrijk, omdat ze de relatie tussen de organisatie en de dorpen versterken. In deze regio van Papoea Nieuw Guinea worden weinig diensten geleverd aan de dorpen. De slechte infrastructuur bemoeilijkt dit, maar door een subsidie van de Europese Unie is het gelukt zestig watertanks te leveren aan de achttien dorpen van de Tenkile. Dit watervoorzieningprogramma heeft enorme gezondheidsvoordelen opgeleverd voor één van de armste delen van Papoea Nieuw Guinea – allemaal dankzij een bedreigde boomkangoeroe.

Educatie door middel van toneel, zang en dans

In de loop der jaren heeft TCA trainingen gegeven aan scholen en dorpsgemeenschappen.
Ze hebben een scholingsprogramma en lerarentrainingsprogramma geïmplementeerd om ze het belang van de natuur beter te laten begrijpen en om te leren hoe ze de dieren kunnen beschermen. In de dorpsgemeenschappen heeft TCA een toneelprogramma ontwikkeld en voorstellingen, zang- en rollenspelen opgevoerd over natuurbeschermingskwesties zoals houtkap. Hieruit is een poppenspel en een radioprogramma ontwikkeld met elementen uit het toneelprogramma dat in de gehele provincie Sandaun te horen was.

Bescherming door lokale bevolking

Recenter hebben gemeenschappen eraan gewerkt om de Torricelli-bergketen als beschermd natuurgebied erkend te krijgen. In de afgelopen twee jaar zijn er trainingen gegeven over het in kaart brengen van de gemeenschappen en management van de natuurlijke hulpbronnen. Dit is erg succesvol gebleken. Alle negenendertig dorpen zijn bereid gebleken zich in te zetten voor het beschermen van ongeveer 100.000 hectare ongerept regenwoud. Dit betekent dat de lokale bevolking gebieden heeft aangewezen waar wel en niet mag worden gejaagd. Uiteindelijk zullen deze gebieden worden voorgesteld aan de overheid van Papoea Nieuw Guinea en verklaard worden tot beschermd gebied.

Uitwerpselen tellen levert hoopvol resultaat op!

Om te monitoren of al dit werk de moeite waard is geweest, hebben Jean en Jim Thomas lokale mensen geleid en getraind om uitwerpselen te tellen om de populatie van de Tenkile boomkangoeroe te monitoren. Omdat de Tenkile zo zeldzaam is, is het bijna onmogelijk om hem direct te monitoren door het dier te vangen of waar te nemen. Tellen van uitwerpselen is daarom de beste manier om te monitoren. Dit onderzoek heeft aangetoond dat in slechts zeven jaar tijd, de Tenkile bevolking is gegroeid van 100 naar ongeveer 300 dieren. Een fantastisch resultaat na zo’n korte periode!