De jacarinagors is een klein zangvogeltje, dat qua grootte en lichaamsbouw behoorlijk aan een zebravinkje doet denken. En inderdaad werd de soort vroeger tot de vinken gerekend, maar nu delen kenners deze gors bij de tangaren in. Het vrouwtje is onopvallend camouflagekleurig, terwijl de man in het balts- en broedseizoen glanzend zwart wordt.
Halverwege de lente ontplooit de mannelijke Jacarinagors speciaal imponeer- en baltsgedrag, waaraan het zijn tweede naam ‘dansmeestertje’ ontleent. Meerdere keren per minuut springt hij van een takje verticaal omhoog, fladdert minimaal zes keer druk met zijn vleugeltjes alvorens weer te landen. De witte tekening op de vleugels die hij daarbij tentoonspreidt, en het metaal-achtig geluidje dat hij vlak voor de landing produceert, moeten indruk maken op de soortgenoten. Want met dezefvladder-hupjes probeert de mannelijke Jacarinagors concurrenten weg te houden en een vrouwtje voor zich te winnen.
Jacarinagorzen zijn teamplayers als het om de voortplanting gaat. Het bouwen van het nest, broeden en voeden van de jongen worden door beide oudervogels opgepakt. De jongen zijn hulpeloze nestblijvers, maar ontwikkelen zich heel snel. Al na negen dagen verlaten ze het nest. Door hun efficiënte samenwerking en de rappe groei van de jongen kan een stel wel drie legsels per jaar grootbrengen.
Om de jongen snel te laten groeien, is eiwitrijk voedsel nodig. Deze op zich vooral zaadjes etende dieren gaan daarom in de zomer vooral op zoek naar insecten.
Het verspreidingsgebied van de jacarinagors is immens groot. Bovendien bewoont dit vogeltje niet alleen bossen, maar ook struikgewas en wat opener landschap. Het wordt niet echt bejaagd door mensen en is geen geliefde kooivogel. De soort is daarom voorlopig veilig in haar voortbestaan.
In Burgers’ Zoo is dit kleine vogeltje op twee locaties te vinden: in de Bush woont een fokgroepje en in de Mangrove leven alleen mannetjes. Natuurlijk zou het voor deze mannetjes ook gezellig zijn als ze met hun hupjes vrouwtjes konden versieren. Toen Burgers’ Mangrove in 2017 open ging, hadden we in de nieuwe hal beide geslachten. De jacarinagors was de eerste vogelsoort die zich in Burgers’ Mangrove voort heeft geplant. Door de enorm rappe vermenigvuldiging bij deze vogelsoort zouden we bij ongelimiteerde voortplanting al heel snel een overschot aan jacarinagorzen hebben die niet in andere dierentuinen uit te plaatsen zijn. Vandaar dat we moesten ingrijpen en we slechts met één van de twee populaties in onze dierentuin willen kweken. Gelukkig laten de mannetjes in de Mangrove hun leuk imponeer- en baltsgedrag goed zien. In de Bush met zijn dichte vegetatie zijn ze wat lastiger te spotten.